Digital resources in the Social Sciences and Humanities OpenEdition Our platforms OpenEdition Books OpenEdition Journals Hypotheses Calenda Libraries OpenEdition Freemium Follow us

¿Quiénes fueron los druidas?

Itzulpena: Jon Alkorta Martiartu doktorea (EHU/UPV)

Nortzuk izan ziren druidak?

Baliteke druidei buruz burura datorkigun lehen irudia Asterix eta Obelixen komikiarena izatea, Frantziako herrixka batean, beren edabeak marmita batean prestatzen zituen harena. Funtsean, druida zenaren ideia ez doa errealitatetik edo, behintzat, haietaz dakigunetik hain desbideratua.

Druida kultura zeltaren barruan tribu edo herri bateko aztiak jasotzen zuen izena dela esan dezakegu. Baina beraiei buruz dakiguna ez da asko eta horrek, Erromantizismo garaian batez ere, irudi honen mitifikazioa ahalbidetu du.

Sarrera honetan arlo honi buruz asko dakitenen berri emango dizut, kalitate handiko argitalpen eta artikuluen bidez.

Druiden irudikapena viktoriar margolaritzan.

Druiden inguruko lehen aipamenak

“Druida” hitza hizkuntza zeltikotik dator eta “haritza ezagutzen duena” esan ahal luke. Hau da, sakratuarekin kontaktua duena, haritza zelten mundu magikoarekiko lotura elementua izan baitaiteke.

Beraiei buruz dakiguna gutxi da, eta hau, gehienbat, inperioaren mugez bestaldean haiekin bizi izan zen erromatar ondaretik datorkigu. Sendalari edo igarleak izateaz gain, goi-mailako kasta ere baziren, aristokraziaren ondokoa.

Aipatu behar dugun lehen iturria Julio Zesar da, Galietako Gerrak lanean pertsonaia horien ikuspegi militarra ematen digu eta. Hain garrantzitsua izan zen testu hori, ezen Napoleonek berak formakuntza taktikoaren zati gisa irakurri eta oharrak hartu baitzituen. Bonapartek erabilitako testu hori esteka honetan kontsulta dezakegu, modu irekian.

Julio Zesar.

Julio Zesarren ondoren, badira, nahiz eta ez berak bezain modu zehatzean, druidak aipatzen dituzten beste kronikari klasiko batzuk. Marko Tulio Zizeron, Zesarren garaikidea, aipa dezakegu, heduoen tribuko kide zen Dibikiako izeneko druida galiar bat ezagutu zuela aipatu zuena. Diodoro Sikulok k.a. 36. urtean bere Bibliotheca historicae liburuan aipatu zituen eta filosofo eta teologotzat hartu. Eta Tazito historialariak ere hitz egin zuen druidei buruz, Britainia Handian ere bizi zirela aipatzen lehena izan zelarik. Aurreko kronikariek ez bezala, Tazitok barbarotzat zituen gizon horiek, ezagutzatik urrun.

Ez ditugu ahaztu behar, aldi berean, guregana iritsi diren iturri zeltak. Mitoak eta kondairak dira nagusiki, zelten mundu sakratura sarrera izan daitezkeenak. Hauetatik druiden papera ondoriozta dezakegu. Irlandar mitologiaren barruan, ziklo Mitologiko eta Historikoaz gain, Ulsterrekoa eta Feniana aipa ditzakegu. Hauei galestar mitologiakoak gehitu behar zaizkie. Kondaiara hauek sakon ezagutu nahi baditugu, Ramón Sainero irakaslea aipatu behar dugu, Los grandes mitos celtas edo Leyendas celtas en la literatura irlandesa bezalako lan gomendagarriak argitaratu dituena.

Aipa dezakegun beste testu bat T.W. Rolleston-en Celtic Myths and Legends da. Hemen liburu honen iruzkinbat.

Druiden inguruko monografiak

Iturri klasikoak eta zeltak sakon aztertu dituzte druiden munduko adituek. Gaztelaniazko bi erreferentzia aipatu eta gomendatu nahi ditut orain.

Lehena Christian-J. Guyonvarc’h eta Françoise Le Roux-ren Los druidas da. 2009an argitaratu zuen gaztelaniaz Abada Editores-ek. Hauen azterketa eremu filologikotik dator, non apaiz kasta honen ikerketa testu ezberdinen itzulpenean eta interpretazioan oinarritzen den.

Bestalde, Miranda J. Green ikertzaile ospetsuaren El mundo de los druidas izeneko liburukia arkeologian eta arteetan oinarrituagoa dago. Haren argitalpena eta itzulpena beste argitaletxe handi batek egin zuen 2010ean, Akalek, alegia. Liburu honek ziklo klasiko zeltikoak bezalako literatur iturriak aurkikuntza arkeologikoen irudiekin osatzen ditu, eta, pertsonalki, lehenengo lanak baino gehiago erakartzen nau, nahiz eta uste dudan bi liburukiak guztiz osagarriak direla.

Druidak beldurrezko zineman

Gure herrialdeko beldurrezko zineman aditu handienetakoa den Jesus Palaciosi esker, Folk Horror izeneko liburu bat dugu, berak koordinatua. Liburu horretan, Europako antzinako tradizioetako pertsonaia mitikoak beldurraren ikuspegitik jorratzen dituzten zenbait film biltzen dira. Aipa dezakegun filmetako bat, druiden gaiari lotua, The Wicker Man da, zeinaren lehen bertsioa Filmin-en dagoen ikusgai. Honetaz gain, hemen duzue Mistérica Radio Secreta saiorako esteka bat, non Belen Doblasek Jesús Palaciosi egindako elkarrizketan gai honi arreta handiz heltzen dioten.

Azken gomendioak

Hona hemen doan bisitatu ahal diren kalitatezko baliabide batzuk:

Dr. Pedro Ortega

Ingeniero Industrial, Historiador del Arte, Máster en Edición Digital y Doctor en Estética. Es Gestor Cultural de Patrimonio Mundial del Ayuntamiento de Madrid. Edita la revista académica Herejía y Belleza y dirige el sello académico Ediciones Aulós. Es autor en Penguin Random House y ha escrito artículos para El Imparcial, Jot Down e Historia National Geographic, entre otros medios. Pedro Ortega PhD Industrial Engineer, Art Historian, with a M.A. in Digital Publishing and a PhD in Aesthetics. He is the cultural manager at the World Heritage Service of the Madrid City Council. He is a published author at Penguin Random House and has written articles for El Imparcial, Jot Down and Historia National Geographic, among others. Pedro Ortega doktorea Industria Ingeniaria, Artearen Historialaria, Edizio Digitaleko Master-duna eta Estetikan Doktorea. Kultur kudeatzailea da Madrilgo Udaleko Munduko Ondare Zerbitzuan. Penguin Random House-ko idazlea da eta artikuluak idatzi ditu El Imparcial, Jot Down eta Historia National Geographic-entzat, besteak beste.

More Posts - Website

Follow Me:
LinkedIn


OpenEdition le sugiere que cite este post de la siguiente manera:
Dr. Pedro Ortega (3 de noviembre de 2023). ¿Quiénes fueron los druidas? El blog de Tartalo. Recuperado 19 de marzo de 2025 de https://doi.org/10.58079/unw0


Deja una respuesta

Tu dirección de correo electrónico no será publicada. Los campos obligatorios están marcados con *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.